Tham khảo Sét thượng tầng khí quyển

  1. 1 2 Giles, Rohini S.; Greathouse, Thomas K.; Bonfond, Bertrand; Gladstone, G. Randall; Kammer, Joshua A.; Hue, Vincent; Grodent, Denis C.; Gérard, Jean-Claude; Versteeg, Maarten H.; Wong, Michael H.; Bolton, Scott J. (ngày 26 tháng 10 năm 2020). “Possible Transient Luminous Events observed in Jupiter's upper atmosphere”. Journal of Geophysical Research: Planets. 125 (11): e06659. arXiv:2010.13740. Bibcode:2020JGRE..12506659G. doi:10.1029/2020JE006659. S2CID 225075904.
  2. ↑ “Juno Discovers Sprites and Elves on Jupiter”. Sky & Telescope (bằng tiếng Anh). ngày 28 tháng 10 năm 2020. Truy cập ngày 29 tháng 10 năm 2020.
  3. 1 2 “Space station detectors found the source of weird 'blue jet' lightning”. 2021-01-21.
  4. ↑ Gordillo-Vázquez, F.J.; Pérez-Invernón, F.J. (2021). “A review of the impact of transient luminous events on the atmospheric chemistry: Past, present, and future”. Atmospheric Research. Elsevier BV. 252: 105432. doi:10.1016/j.atmosres.2020.105432. ISSN 0169-8095. Trích: "Soon after the publication of the first TLE images (of a sprite) recorded during the night of 22 to ngày 23 tháng 9 năm 1989 (Franz et al., 1990), the interest of the international community in spectroscopic features of TLEs started."
  5. ↑ Franz, R. C.; Nemzek, R. J.; Winckler, J. R. (ngày 6 tháng 7 năm 1990). “Television Image of a Large Upward Electrical Discharge Above a Thunderstorm System”. Science. American Association for the Advancement of Science (AAAS). 249 (4964): 48–51. doi:10.1126/science.249.4964.48. ISSN 0036-8075.
  6. ↑ “Mesoscale Lightning Experiment - Background - History - Techniques - GHRC Lightning”. Global Hydrology Resource Center (GHRC) | One of NASA’s Distributed Active Archive Centers. ngày 28 tháng 1 năm 1986. Bản gốc lưu trữ ngày 19 tháng 3 năm 2021. Truy cập ngày 4 tháng 4 năm 2021.
  7. ↑ “FormoSat-2 - Satellite Missions”. eoPortal Directory. ngày 20 tháng 5 năm 2004. Bản gốc lưu trữ ngày 19 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 4 tháng 4 năm 2021.
  8. ↑ C. T. R. Wilson (1924) "The electric field of a thundercloud and some of its effects," Proceedings of the Physical Society of London, 37 (1): 32D-37D. Available on-line at: University of São Paulo.
  9. ↑ Earle R. Williams (November 2001) "Sprites, elves, and glow discharge tubes," Physics Today, 54 (11): 41–47. Available on-line at: Physics Today Lưu trữ 2012-05-27 tại Archive.today.
  10. ↑ Boccippio, D. J.; Williams, E. R.; Heckman, S. J.; Lyons, W. A.; Baker, I. T.; Boldi, R. (tháng 8 năm 1995). “Sprites, ELF Transients, and Positive Ground Strokes”. Science. 269 (5227): 1088–1091. Bibcode:1995Sci...269.1088B. doi:10.1126/science.269.5227.1088. PMID 17755531. S2CID 8840716.
  11. ↑ From page 128 of: John Friedman, Out of the Blue: A History of Lightning (New York, New York: Random House, Inc., 2008):"Dr. Davis Sentman of the University of Alaska, one of the few scientists studying these luminous, ghostlike phenomena [i.e., sprites], named the eerie flashes of colored lights after Shakespeare's mischievous spirits of the air — Ariel in The Tempest and Puck in "A Midsummer Night's Dream."
  12. ↑ “Sprites and Elves in the Atmosphere | Penn State University”.
  13. ↑ Walter A. Lyons and Michey D. Schmidt (2003). P1.39 The Discovery of Red Sprites as an Opportunity For Informal Science Education. American Meteorological Society. Truy cập ngày 18 tháng 2 năm 2009.
  14. ↑ STRATOCAT – Stratospheric balloons history and present. “Full report on the uncontrolled free fall of a stratospheric balloon payload provoked by a Sprite”.
  15. ↑ “Midsummer Night Brings Sprites”. Truy cập ngày 24 tháng 6 năm 2015.
  16. ↑ “Fractal Models of Blue Jets, Blue Starters Show Similarity, Differences to Red Sprites”.
  17. ↑ Lyons, Walter A.; Nelson, Thomas E.; Armstrong, Russell A.; Pasko, Victor P.; Stanley, Mark A. (2003). “Upward Electrical Discharges From Thunderstorm Tops” (PDF). Bulletin of the American Meteorological Society. American Meteorological Society. 84 (4): 445–454. doi:10.1175/bams-84-4-445. ISSN 0003-0007.
  18. ↑ 'Red Sprites & Blue Jets – the video', 'Blue Jets & Blue Starters – the video'.
  19. 1 2 Boeck, W. L.; và đồng nghiệp (tháng 5 năm 1998). “The Role of the Space Shuttle Videotapes in the Discovery of Sprites, Jets, and Elves”. Journal of Atmospheric and Solar-Terrestrial Physics. 60 (7–9): 669–677. Bibcode:1998JASTP..60..669B. doi:10.1016/S1364-6826(98)00025-X.
  20. ↑ Blue jets Lưu trữ 2008-05-11 tại Wayback Machine
  21. ↑ Examples may be seen in the clip 'Blue Jets & Blue Starters – the video' .
  22. ↑ “Press Release - SpaceRef Canada”. archive.is. 2012-06-30. Bản gốc lưu trữ ngày 30 tháng 6 năm 2012.
  23. ↑ Pasko, Victor P.; Stanley, Mark A.; Mathews, John D.; Inan, Umran S.; Wood, Troy G. (2002). “Electrical discharge from a thundercloud top to the lower ionosphere”. Nature. 416 (6877): 152–154. Bibcode:2002Natur.416..152P. doi:10.1038/416152a. PMID 11894087. S2CID 1933570.
  24. ↑ Su, H. T.; Hsu, R. R.; Chen, A. B.; Wang, Y. C.; Hsiao, W. S.; Lai, W. C.; Lee, L. C.; Sato, M.; Fukunishi, H. (2003). “Gigantic jets between a thundercloud and the ionosphere” (PDF). Nature. Springer Science and Business Media LLC. 423 (6943): 974–976. doi:10.1038/nature01759. ISSN 0028-0836. Bản gốc lưu trữ ngày 2 tháng 7 năm 2007.
  25. ↑ “Giant jets caught on camera – Physics World”. Physics World. ngày 25 tháng 6 năm 2003. Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 5 năm 2020. Truy cập ngày 7 tháng 4 năm 2021.
  26. ↑ Yang, Jing; Feng, Guili (2012). “Chinese Science Bulletin 2012, Vol. 57 DOI: 10.1007/s11434-012-5486-3”. Chinese Science Bulletin. 57 (36): 4791. Bibcode:2012ChSBu..57.4791Y. doi:10.1007/s11434-012-5486-3.
  27. ↑ “Spaceweather.com Time Machine”. spaceweather.com. Truy cập ngày 16 tháng 8 năm 2016.
  28. ↑ “Sprites Lightning”.
  29. ↑ “Gigantic jets over Australia”.
  30. ↑ Phillips, T. (ngày 25 tháng 10 năm 2019). Close encounter with a gigantic jet. Truy cập from https://spaceweatherarchive.com/2019/10/25/close-encounter-with-a-gigantic-jet/
  31. ↑ “Elves, a primer: Ionospheric Heating By the Electromagnetic Pulses from Lightning”. wellbeing.ihsp.mcgill.ca.
  32. ↑ “elves” – qua The Free Dictionary.
  33. ↑ Gaskill, Melissa (9 tháng 4 năm 2018). “Once Upon a Time in a Thunderstorm”. NASA. Truy cập ngày 8 tháng 4 năm 2021.
  34. 1 2 3 B. A., Earth Sciences. “How Sprites Are Studied”. ThoughtCo (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 10 tháng 7 năm 2020.
  35. ↑ “Atmospheric-Phenomena”. castle-kaneloon.tripod.com. Truy cập ngày 10 tháng 7 năm 2020.
  36. ↑ Phillips, Dr Tony (ngày 31 tháng 5 năm 2020). “Introducing, the Green Ghost”. Spaceweather.com (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 10 tháng 7 năm 2020.
  37. ↑ Schyma, Hank (ngày 25 tháng 5 năm 2019). “Red sprites and blue jets explained - New discovery!”. YouTube.
  38. ↑ Lyons, Walter; Nelson, Thomas; Armstrong, Russell; Pasko, Victor; Stanley, Mark (ngày 19 tháng 11 năm 2002). “UPWARD ELECTRICAL DISCHARGES FROM THUNDERSTORM TOPS” (PDF).

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Sét thượng tầng khí quyển http://stratocat.com.ar/fichas-e/1989/PAL-19890609... http://www.storm-t.iag.usp.br/pub/ACA0330/papers/W... http://wellbeing.ihsp.mcgill.ca/elves/ http://www.spaceref.ca/news/viewpr.html?pid=6878 http://ams.confex.com/ams/pdfpapers/65547.pdf http://www.livescience.com/environment/070612_spri... http://www.livescience.com/php/video/player.php?vi... http://news.nationalgeographic.com/news/2003/06/06... http://spaceweather.com/archive.php?view=1&day=16&... http://spaceweathergallery.com/indiv_upload.php?up...